Het kost nauwelijks meer dan een kwartier om de stad Arucas te bereiken. Dat is althans wat Google Maps ons vertelt. De afstand tussen Arucas en de hoofdstad van het eiland Las Palmas de Gran Canaria is maar 15 kilometer, over de huidige wegen.
In 1884 kostte het een koppel ossen vijf dagen om de Schotse machines voor de productie van rum te vervoeren naar Arucas. De machines waren aangeschaft door de suikerfabriek van San Pedro. Het was een ingewikkeld transport, doordat de machines groot en zwaar waren. Ze moesten vanaf de haven, Puerto de La Luz, over smalle en bochtige wegen worden vervoerd.
In Arucas groeide al suikerriet voordat dit gewas op Cuba werd aangeplant - terwijl we tegenwoordig bij suikerriet en rum meteen aan Cuba denken. In de negentiende eeuw maakte Arucas een snelle industrialisatie door en de rumfabriek in de stad was destijds een van de modernste. Zo werd deze rum de bekendste van de Canarische Eilanden. De 'Fábrica de San Pedro' ontwikkelde zich van suikerfabriek tot distilleerderij en iets meer dan een eeuw later is de rum van Arucas, 'Ron de Arucas', niet meer uit het leven van de eilandbewoners weg te denken. Op alle feesten en bij alle gelegenheden wordt deze rum wel geschonken.
De naam van de stad is op het eiland een synoniem voor het woord rum geworden. En de rum is wereldwijd bekend - dat is geen dichterlijke vrijheid want de fabriek heeft zelfs een website in het Chinees.
De vijf eeuwen dat op het eiland suikerriet is geteeld hebben op het eiland meer achtergelaten dan alleen de beroemde rum. Op het eiland wordt van oudsher veel gebak en andere zoetigheid gemaakt - zoals op de dessertkaarten van de restaurants duidelijk is te merken. Ook aan de rum is nog een zoet element toegevoegd, de honing. Rum met honing werd altijd al door de eilandbewoners gedronken. Inmiddels wordt deze op grote schaal geproduceerd en is 'ronmiel' de geografisch beschermde oorsprongsbenaming voor dit product van Gran Canaria.
De honingrum werd vroeger in de bar of thuis gemaakt. Toen de distilleerderij deze rum begon te maken werd in het begin nog suikerrietstroop in plaats van bijenhoning gebruikt, maar tegenwoordig wordt alleen bijenhoning aan de rum toegevoegd om 'ronmiel' te maken.
Zo leverde Gran Canaria een bijdrage aan de rumindustrie met de honingrum - maar ook met de banaan, een ander exportartikel van het eiland is iets soortgelijks aan de hand. Op het eiland werd door de mensen zelf graag bananenlikeur gemaakt en inmiddels wordt deze ook commercieel geproduceerd.
In Arucas kun je deze meer dan honderd jaar oude fabriek bezoeken. De rumkelders zijn de oudste en de grootste in Europa. De fabriek is inmiddels via goede wegen met de hoofdstad en de rest van het eiland verbonden en niets staat dus een rondleiding in de weg. Ook als je niet van rum houdt is de fabriek een bezoek waard, al was het alleen al om de door allerlei beroemdheden gesigneerde vaten rum in de kelders (meer informatie over Arucas vind je op www.nortedegrancanaria.es).
